جمعه ۰۳ فروردین ۰۳

انواع انبار

مطالب موجود در این وبلاگ در مورد اصول انبار داری و مدیریت آن میباشد.

منظور از انبارداری و اصول انبارداری چیست ؟

۲۰۲ بازديد

اصول انبار داری

انبار و انبارداری جزو مهم‌ترین بخش‌های شرکت ها هستند، زیرا بخش بزرگی از دارایی‌های سازمان‌ها در موجودی‌های انبار آنها انباشته می شود. موجودی کالاهای انبار باید در محل‌های امن و به صورت منظم نگهداری شود و به نحوی باشد که دسترسی به آن در مواقع لزوم به آسانی امکان پذیر باشد. نوع و مقدار مواد و حداقل و حداکثر موجودی هر یک از اقلام و همچنین نقطه سفارش مواد و ورود و خروج آنها به طور مستمر باید مورد توجه انباردار قرار گیرد.مدیریت انبار وظایفی بر عهده دارد که باید آن ها را در زمان در اختیار داشته به سرانجام برساند ، همه این امور برای کارایی کل سازمان ضروری است. مدیریت انبار وظایف ذخیره کردن محصولات، جا به جایی ، حفاظت از انبار ، نظارت ،کنترل موجودی ها و ... را بر عهده دارد.
نگهداری کالا و مدیریت کنترل موثر بر اساس اصول انبارداری بستگی به گردش کالا و روش های انبارداری نگهداری کالا می باشد که ممکن است باهم تفاوت داشته باشد. مثلا روش های انبارداری و نگهداری کالا در انبار مواد غذایی با انبار لوازم الکترونیکی متفاوت است. اما تعدادی از اصول انبارداری کلی وجود دارند که در تمام انواع انبار داری یکسان بوده و رعایت آنها ضروری میباشد.این اصول عبارتند از :

  • مشخص کردن محل نگه داری و قرار دادن کالا
    طبق اصول انبارداری در سازمان یک سری اجناس وجود دارند که از نظر کارایی باهم تشابه دارند و ممکن است حتی زمان­ هایی بتوان اجناس مشابه را باهم جایگزین کرد. بنابراین در انبارداری نوین، انباردار باید به گونه ای این طبقه بندی و محل نگهداری کالای مشابه را بر اساس روش های انبارداری تنظیم کند که در صورت نیاز دسترسی به این نوع کالاها آسان و در حداقل زمان انجام شود.هر یک از کالاها بر اساس جنس و نوع آن ها باید در انبار جایگزاری شود زیرا دسترسی راحت تر انجام می گیرد و نیازی نیست زیاد به دنبال آن برای پیدا گشتن وقت صرف نمود. حتی این روش باعث راحتی انباردار به رسیدن یک محصول می شود و حتی راحت تر جوابگوی اقلام درخواست شده برای همکاران می شود.
  • نحوه طبقه بندی و چیدمان کالا بر اساس اصول انبارداری
    یکی از راه حل های درست چیدن درست وسایل در انبار نظم و استفاده  درست است به همین دلیل از زمان معامله باید روش های چیدمان و حفظ کالا به درستی انجام گیرد.  چیدن اقلامی که به صورت روزانه دریافت یا واگذار می شود در نزدیک انبار و چیدن کالاهای کم مصرف تر در قسمت های انتهایی انبار
     چیدن اجناسی که باهم وجه تشابه دارند در کنار همدیگر براساس قوانین اصول انبارداری
    توجه به حجم و اندازه کالا به شکلی که کالاهای سنگین را به دلیل سختی حمل و نقل در نزدیک ترین و کم ارتفاع ترین قسمت انبار و کالای سبک و کوچک تر را در انتهای انبار نگهداری کنند
    شماره گذاری کالا برای مشخص کردن محل انبار کالا در راهرو و قفسه ها
  • برچسب شناسایی و نصب بر روی کالا
    برای مدیریت ورود و خروج کالا یک سری کارت حاوی اطلاعات کالا برای شناسایی و آمارگیری وجود دارد. این کارت ها یا به شکل کارت قفسه هستند که در بالای هر قفسه انبار با مشخصاتی همچون حداقل و حداکثر موجودی، نوع کالا، واحد مقدار و … نصب می شود و یا کارت بزرگ که حاوی مشخصات کامل و شماره جنس بر مبنای اصول انبارداری کالای طبقه بندی شده است.
  • امنیت و محافظت کالا در انبار

حفاظت کالا با رعایت نکات زیر جهت امنیت در مدت زمان نگهداری کالا در انبار بر اساس اصول انبارداری یکی از وظایف با اهمیت هر انباردار می باشد که با در نظر گرفتن موراد زیر می تواند امنیت نگهداری از کالا در انبار را افزایش دهد:
چیدمان کالا در قفس به شکلی که باهم اختلاط نداشته باشند
ثبت مشخصات و مقدار کالا در کارت کاردکس
حفاظت و ایمنی در مقابل هر عامل از بین برنده
از طریق کارت انبار کنترل گاه به گاه اجناس و تایید سلامت آن

 

  • انتخاب و گردآوری کالا برای خروج
    در صورت درخواست صاحب کالا برای خروج کالا از انبار، پس از انجام تشریفات خروج کالا، کالا از انبار خارج شده و به نقطه تحویل حمل می‌شود. با توجه به موضوعی که در بالا ذکر شد، در صورتی که برای کالایی برگه وثیقه صادر شده باشد و هنوز در وثیقه بانک یا موسسه دیگر باشد اجازه خروج از انبار داده نخواهد شد.
  • بستهبندی و تحویل کالا
    پس از صدور مجوز خروج کالا، با دریافت اطلاعات مربوط به تحویل کالا و وسیله‌ی نقلیه، منابع لازم برای انجام بارگیری کالا تخصیص داده می‌شود و در صورتیکه صاحب کالا درخواست بسته‌بندی داشته باشد، کالاهای مورد نظر بسته‌بندی و بارگیری می‌شوند. درصورت نیاز بایستی فهرست اقلام بارگیری شده و مشخصات آن‌ها در قالب مستندات خاصی (مانیفست، فاکتور، بارنامه و…) تهیه و ارائه شود.

وظایف مدیریت انبار چیست ؟

طبقه بندی و فهرست کردن کلیه اقلام تحویل داده شده به انبار
برنامه ریزی و کنترل موجودی های کالا در انبار
ثبت عملیات ورود و خروج کالا در فرم درخواست کالا از انبار
توصیه و پیشنهاد روش‌های انبارداری و همچنین اصلاح روش‌های موجود
کاهش هزینه انبار و انبارداری
اقتصادی کردن عملیات انبار و انبارداری
مشخص نمودن دستور العمل بازرسی، بازبینی و بازنگری موجودیهای کالا در انبار و حفاظت انبارها
ایجاد هماهنگی و برقراری ارتباط اصولی و روشمند با سایر واحدها
اداره کارکنان و سازماندهی انبار
هدفمند نمودن روش طبقه‌بندی موجودی‌های کالا و نحوه چیدن، قرار دادن، جابجایی و حمل آنها در انبار
نظارت بر اجرای صحیح محل‌یابی و جانمایی اقلام انبار و تجهیزات انبار
انبارگردانی دوره ای و بررسی مغایرت های موجودی انبار
انجام خرید های لازم برای تدارکات پروژه
سر و سامان دادن وضعیت انبارها و حل و فصل مسائل مربوط به اداره انبارها

انواع انبار:

به محل و فضایی که یک یا چند نوع کالای بازرگانی ، صنعتی ، مواد اولیه و یا فراورده های مختلف که بر اساس یک سیستم صحیح طبقه بندی و تنظیم می گردد، انبار گفته می شود.انبارهایی که در موسسات مختلف جهت نگهداری اقلام استفاده می شوند عبارتند از:

انبار پوشیده: بعضی از اجناس به علت حساسیت و مواد خاصی که در ساختمانشان به کار رفته باید در انباری که همه اطراف آن بسته و دارای سقف است، نگهداری شوند.

انبار سرپوشیدهنوعی انبار که سقف دارد ولی چهار طرف آن باز و فاقد حفاظ جانبی است اقلام و یا اجناسی که در مقابل نور مستقیم آفتاب و برف و باران خاصیت خود را از دست می‌دهند ، در این انبارها نگهداری می‌شوند.

انبار باز: این انبار به صورت محوطه است و معمولاً اجناسی که در مقابل نور آفتاب و برف و باران خاصیت اولیه خود را از دست نمی‌دهند با رعایت اصول انبارداری در آن نگهداری می‌شوند.

همانطور که میدانید استفاده بهینه از فضا جهت نگهداری اجناس در انبار، امری ضروری به شمار می رود. به همین حهت استفاده از سیستم های قفسه بندی بسیار ضروری میباشد.امروزه دیگر شما نمی توانید انبار و یا فروشگاهی را بیابید که مجهز به قفسه بندی نباشد. استفاده از قفسه بندی ها موجب آسان تر شدن فعالیت های کارخانه ای و تولیدی بخصوص در بخش انبارداری و ایجاد فضای بهینه شده است و این امر بخصوص درانبارها ،مراکز خرید و فروشگاه ها ،با اشکال مختلف و در طراحی متفاوت ساخته می شود.

مزایای قفسه بندی در انبار :
  • صرفه جویی در فضای انبار و ارائه ذخیره سازی بیشتر
  • کاهش میزان ضایعات ناشی از چیدمان نامناسب اقلام
  • سازماندهی فضاهای کاری
  • دسترسی آسان به کالا و مواد در فضای انبار، فروشگاه و ...
  • تسریع و تسهیل تحویل کالا به مشتریان
  • سیستم های قفسه بندی، تعداد حوادثی که در محل کار رخ می دهد را کاهش دهند، زیرا آنها به سازماندهی و نگهداری اقلام به شیوه کارآمد کمک می کنند.
  • امکان کنترل موجودی در کمترین زمان و کمترین هزینه 
انواع قفسه بندی های انبار :

قفسه بندی به دو نوع ثابت و متحرک تقسیم می شود. در قفسه بندی متحرک ،هریک از قفسه ها قابلیت جابجایی و جداسازی دارند در صورتی که در قفسه بندی ثابت امکان حمل وجود ندارد و جابجایی آن در صورت نمی گیرد . در هر دو صورت می توان قفسه بندی را به صورت پیش ساخته نیز تهیه نمود و در محل مورد نظر نصب نمود ولی در مور اضافه و کم کردن قفسه ها و یا مسیرهای حرکت یاهمان راهروی اتصالی در قفسه بندی ثابت وجود یک راهرو اجباری است در صورتی که در قفسه بندی متحرک می توان  از جهت صرفه جویی در فضا از یک راهرو اشتراکی استفاده کرد.انواع قفسه بندی ها به شرح زیر است :
  • قفسه بندی پانل راک
  • قفسه بندی پالت راک
  • قفسه بندی پیچ و مهره ای
  • قفسه بندی خودراهرو
  • قفسه بندی بازویی
  • قفسه بندی مزنین
  • قفسه بندی راهرو باریک
  • قفسه بندی متحرک
  • قفسه بندی متحرک فلزی

در این پست انواع انبار،اصول اولیه انبار داری ، وظایف مدیریت انبار و انواع قفسه بندی انبار را بررسی کردیم، در پست های آینده، هر نوع از قفسه بندی را به طور کامل شرح خواهیم داد.با ما همراه باشید.


۰ ۰