اصول انبار داری

انبار و انبارداری جزو مهم‌ترین بخش‌های شرکت ها هستند، زیرا بخش بزرگی از دارایی‌های سازمان‌ها در موجودی‌های انبار آنها انباشته می شود. موجودی کالاهای انبار باید در محل‌های امن و به صورت منظم نگهداری شود و به نحوی باشد که دسترسی به آن در مواقع لزوم به آسانی امکان پذیر باشد. نوع و مقدار مواد و حداقل و حداکثر موجودی هر یک از اقلام و همچنین نقطه سفارش مواد و ورود و خروج آنها به طور مستمر باید مورد توجه انباردار قرار گیرد.مدیریت انبار وظایفی بر عهده دارد که باید آن ها را در زمان در اختیار داشته به سرانجام برساند ، همه این امور برای کارایی کل سازمان ضروری است. مدیریت انبار وظایف ذخیره کردن محصولات، جا به جایی ، حفاظت از انبار ، نظارت ،کنترل موجودی ها و ... را بر عهده دارد.
نگهداری کالا و مدیریت کنترل موثر بر اساس اصول انبارداری بستگی به گردش کالا و روش های انبارداری نگهداری کالا می باشد که ممکن است باهم تفاوت داشته باشد. مثلا روش های انبارداری و نگهداری کالا در انبار مواد غذایی با انبار لوازم الکترونیکی متفاوت است. اما تعدادی از اصول انبارداری کلی وجود دارند که در تمام انواع انبار داری یکسان بوده و رعایت آنها ضروری میباشد.این اصول عبارتند از :

• مشخص کردن محل نگه داری و قرار دادن کالا
  طبق اصول انبارداری در سازمان یک سری اجناس وجود دارند که از نظر کارایی باهم تشابه دارند و ممکن است حتی زمان­ هایی بتوان اجناس مشابه را باهم جایگزین کرد. بنابراین در انبارداری نوین، انباردار باید به گونه ای این طبقه بندی و محل نگهداری کالای مشابه را بر اساس روش های انبارداری تنظیم کند که در صورت نیاز دسترسی به این نوع کالاها آسان و در حداقل زمان انجام شود.هر یک از کالاها بر اساس جنس و نوع آن ها باید در انبار جایگزاری شود زیرا دسترسی راحت تر انجام می گیرد و نیازی نیست زیاد به دنبال آن برای پیدا گشتن وقت صرف نمود. حتی این روش باعث راحتی انباردار به رسیدن یک محصول می شود و حتی راحت تر جوابگوی اقلام درخواست شده برای همکاران می شود.
• نحوه طبقه بندی و چیدمان کالا بر اساس اصول انبارداری
  یکی از راه حل های درست چیدن درست وسایل در انبار نظم و استفاده  درست است به همین دلیل از زمان معامله باید روش های چیدمان و حفظ کالا به درستی انجام گیرد.  چیدن اقلامی که به صورت روزانه دریافت یا واگذار می شود در نزدیک انبار و چیدن کالاهای کم مصرف تر در قسمت های انتهایی انبار
   چیدن اجناسی که باهم وجه تشابه دارند در کنار همدیگر براساس قوانین اصول انبارداری
  توجه به حجم و اندازه کالا به شکلی که کالاهای سنگین را به دلیل سختی حمل و نقل در نزدیک ترین و کم ارتفاع ترین قسمت انبار و کالای سبک و کوچک تر را در انتهای انبار نگهداری کنند
  شماره گذاری کالا برای مشخص کردن محل انبار کالا در راهرو و قفسه ها
• برچسب شناسایی و نصب بر روی کالا
  برای مدیریت ورود و خروج کالا یک سری کارت حاوی اطلاعات کالا برای شناسایی و آمارگیری وجود دارد. این کارت ها یا به شکل کارت قفسه هستند که در بالای هر قفسه انبار با مشخصاتی همچون حداقل و حداکثر موجودی، نوع کالا، واحد مقدار و … نصب می شود و یا کارت بزرگ که حاوی مشخصات کامل و شماره جنس بر مبنای اصول انبارداری کالای طبقه بندی شده است.
• امنیت و محافظت کالا در انبار

حفاظت کالا با رعایت نکات زیر جهت امنیت در مدت زمان نگهداری کالا در انبار بر اساس اصول انبارداری یکی از وظایف با اهمیت هر انباردار می باشد که با در نظر گرفتن موراد زیر می تواند امنیت نگهداری از کالا در انبار را افزایش دهد:
چیدمان کالا در قفس به شکلی که باهم اختلاط نداشته باشند
ثبت مشخصات و مقدار کالا در کارت کاردکس
حفاظت و ایمنی در مقابل هر عامل از بین برنده
از طریق کارت انبار کنترل گاه به گاه اجناس و تایید سلامت آن

• انتخاب و گردآوری کالا برای خروج
  در صورت درخواست صاحب کالا برای خروج کالا از انبار، پس از انجام تشریفات خروج کالا، کالا از انبار خارج شده و به نقطه تحویل حمل می‌شود. با توجه به موضوعی که در بالا ذکر شد، در صورتی که برای کالایی برگه وثیقه صادر شده باشد و هنوز در وثیقه بانک یا موسسه دیگر باشد اجازه خروج از انبار داده نخواهد شد.
• بسته‌بندی و تحویل کالا
  پس از صدور مجوز خروج کالا، با دریافت اطلاعات مربوط به تحویل کالا و وسیله‌ی نقلیه، منابع لازم برای انجام بارگیری کالا تخصیص داده می‌شود و در صورتیکه صاحب کالا درخواست بسته‌بندی داشته باشد، کالاهای مورد نظر بسته‌بندی و بارگیری می‌شوند. درصورت نیاز بایستی فهرست اقلام بارگیری شده و مشخصات آن‌ها در قالب مستندات خاصی (مانیفست، فاکتور، بارنامه و…) تهیه و ارائه شود.

وظایف مدیریت انبار چیست ؟

طبقه بندی و فهرست کردن کلیه اقلام تحویل داده شده به انبار
برنامه ریزی و کنترل موجودی های کالا در انبار
ثبت عملیات ورود و خروج کالا در فرم درخواست کالا از انبار
توصیه و پیشنهاد روش‌های انبارداری و همچنین اصلاح روش‌های موجود
کاهش هزینه انبار و انبارداری
اقتصادی کردن عملیات انبار و انبارداری
مشخص نمودن دستور العمل بازرسی، بازبینی و بازنگری موجودیهای کالا در انبار و حفاظت انبارها
ایجاد هماهنگی و برقراری ارتباط اصولی و روشمند با سایر واحدها
اداره کارکنان و سازماندهی انبار
هدفمند نمودن روش طبقه‌بندی موجودی‌های کالا و نحوه چیدن، قرار دادن، جابجایی و حمل آنها در انبار
نظارت بر اجرای صحیح محل‌یابی و جانمایی اقلام انبار و تجهیزات انبار
انبارگردانی دوره ای و بررسی مغایرت های موجودی انبار
انجام خرید های لازم برای تدارکات پروژه
سر و سامان دادن وضعیت انبارها و حل و فصل مسائل مربوط به اداره انبارها

انواع انبار:

به محل و فضایی که یک یا چند نوع کالای بازرگانی ، صنعتی ، مواد اولیه و یا فراورده های مختلف که بر اساس یک سیستم صحیح طبقه بندی و تنظیم می گردد، انبار گفته می شود.انبارهایی که در موسسات مختلف جهت نگهداری اقلام استفاده می شوند عبارتند از:

انبار پوشیده: بعضی از اجناس به علت حساسیت و مواد خاصی که در ساختمانشان به کار رفته باید در انباری که همه اطراف آن بسته و دارای سقف است، نگهداری شوند.

انبار سرپوشیده: نوعی انبار که سقف دارد ولی چهار طرف آن باز و فاقد حفاظ جانبی است اقلام و یا اجناسی که در مقابل نور مستقیم آفتاب و برف و باران خاصیت خود را از دست می‌دهند ، در این انبارها نگهداری می‌شوند.